Εμείς και η αυτοπεποίθηση του

Εμείς και η αυτοπεποίθηση του…..

Η αυτοπεποίθηση είναι το σύνολο των εντυπώσεων και των απόψεων που έχουμε για τον εαυτό μας, το πώς τον βλέπουμε και πώς πιστεύουμε ότι τον βλέπουν οι άλλοι και ο συνδυασμός αισθημάτων ικανότητας με αισθήματα αγάπης. Η αυτοπεποίθηση δεν είναι κάτι σταθερό ενώ βασικό συστατικό της είναι η ανάπτυξη εμπιστοσύνης στον εαυτό μας, η οποία δομείται κυρίως μέσα από προσωπικές εμπειρίες και επιδόσεις και της μάθησης μέσω προτύπων.

Ένα παιδί με αυτοπεποίθηση  ξέρει ότι το αγαπούν, σκέφτεται θετικά το μέλλον, αναλαμβάνει μόνο του ευθύνες και υποχρεώσεις,  δε φοβάται να σηκώσει το χέρι στην τάξη,  νιώθει αυτόνομο, ξέρει να επιλέγει τι του αρέσει και υποστηρίζει τις επιλογές του ενώ μετά από μια αποτυχία δεν τα παρατάει και ξαναπροσπαθεί.

Πολλές φορές το περιβάλλον του παιδιού είναι πιθανό να υπονομεύσει την αυτοπεποίθηση του λέγοντας του ότι είναι καλό μόνο όταν φέρεται σωστά,  παρατηρώντας το συνεχώς για τα λάθη που κάνει και κριτικάροντάς το, δίνοντάς του μειωτικά παρατσούκλια, μιλώντας για λογαριασμό του αντί να το αφήσει να εκφραστεί ανάλογα με την ηλικία του, δίνοντας του ένα παράδειγμα μειωμένης αυτοπεποίθησης,  μιλώντας για το παιδί μπροστά του σαν να μην βρίσκεται εκεί, κρατώντας απόσταση από αυτό και αποφεύγοντας να το αγγίξει, να το φιλήσει, να το αγκαλιάσει, να το «παλέψει» ή να παίξει μαζί του και αποφεύγοντας να του αναθέσει ευθύνες.

Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να ενθαρρύνουμε ένα παιδί και να βοηθήσουμε στο χτίσιμο της αυτοπεποίθησης του. Να το επαινούμε, να του δείχνουμε εμπιστοσύνη, να επιδοκιμάζουμε την προσπάθεια και όχι το αποτέλεσμα, να ξεχωρίζουμε το δημιούργημα από τον δημιουργό του, να μην παίρνουμε το λάθος για αποτυχία, να αρχίσουμε να ανακαλύπτουμε τα θετικά του σημεία, να το ενθουσιάζουμε με κάθε τι στη ζωή και να αποφεύγουμε να παγιδεύει τον εαυτό του μέσα στη ρουτίνα του «βαριέμαι», να το ενθαρρύνουμε να διαλέγει την ανεξαρτησία και όχι την εξάρτηση, να του δίνουμε την ευκαιρία να είναι ιδιαίτερο και μοναδικό, να το ακούμε προσεκτικά και να συμμετέχουμε στις δραστηριότητες της ηλικίας του, να το ενθαρρύνουμε να φέρει φίλους στο σπίτι, να μην το συγκρίνουμε με άλλα παιδιά, να μειώσουμε τις αναφορές στα εξωτερικά μέτρα της επιτυχίας (αδιάκοπο τρέξιμο πίσω από τους βαθμούς, βραβεία, χρήματα, πρώτη θέση και υλικά αντικείμενα), να έχουμε προσδοκίες ρεαλιστικές, να προωθούμε τις ομαδικές δραστηριότητες και να εργαζόμαστε για τη βελτίωση όχι για την τελειότητα.

Θυμόμαστε πάντα ότι απαιτείται αποδοχή, αγάπη και στοργή από το περιβάλλον μέσω της φυσικής επαφής (αγκαλιές φιλιά και χάδια), αναγνώριση των ιδιαιτεροτήτων του κάθε παιδιού, συναισθηματικό κλίμα στην οικογένεια και προσφορά ασφάλειας. Εκφράσεις όπως   ‘Ευχαριστώ για τη βοήθεια’ ,  ‘Δούλεψες πολύ σκληρά’, ‘Έχεις δίκιο’, ‘Νομίζω ότι μπορώ να σε εμπιστευτώ σε αυτό’, ‘Σ’ αγαπάω !’, ‘ Έκανες εντυπωσιακή δουλειά!’ αποτελούν χρήσιμα και αποτελεσματικά εργαλεία.

Νταρή Αικατερίνη

Ψυχολόγος Α.Π.Θ.